ABD Dışişleri Bakanlığı, şubat ayında Başkan Joe Biden’ın talebiyle hazırladığı İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarında ihlal olup olmadığıyla ilgili raporunu Kongre’ye sundu. Buna göre, raporda, İsrail’in Gazze’deki sivilleri koruma konusunda uluslararası standartları ve insancıl hukuku ihlal etmiş olabileceğine inanılsa da askeri yardımların durdurulmasını haklı çıkaracak belirli örnekler bulunamadığı belirtildi.
AA’nın aktardığına göre, kısaca NSM-20 olarak bilinen Ulusal Güvenlik Memorandumu raporunda Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonlarının uluslararası hukuku ihlal ettiği yönündeki değerlendirmenin ‘makul’ olduğu sonucuna vardı. Raporda, “İsrail askeri operasyonlarında sivillerin zararını azaltmaya yönelik en iyi uygulamaları hayata geçirecek bilgi, deneyim ve araçlara sahiptir” denilirken, ‘yüksek düzeyde sivil kayıpları da dahil olmak üzere sahadaki sonuçların, İsrail Savunma Kuvvetleri’nin bunları yeterince kullanıp kullanmadığına ilişkin önemli soruları gündeme getirdiğine’ işaret edildi.
‘İSRAİL’İN VERDİĞİ GÜVENCELER İNANDIRICI VE GÜVENİLİR’
İsrail’in ‘insan hakları hukuku ihlallerini içerdiği iddia edilen belirli olaylarda ABD silahlarının kullanılıp kullanılmadığını doğrulamak için tam bilgi paylaşmadığı’ belirtilen raporda, öte yandan, İsrail’in mart ayında uluslararası hukuka uygun olarak ABD silahlarını kullanacağına dair verdiği güvencelerin ‘inandırıcı ve güvenilir’ olduğu ve dolayısıyla ABD askeri yardımının devam etmesine izin verildiği kaydedildi.
Raporda, varılan sonucun kısmen savaş bölgesinden güvenilir bilgi toplamanın zorluğuna ve Hamas’ın yoğun nüfuslu bölgelerde faaliyet gösterme şekline dayandığı, İsrail’in Gazze’ye insani yardımları kasıtlı olarak engellediğine rastlanmadığı savunuldu.
Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın raporunda bazı çelişkiler de yer aldı. Buna göre, raporda sivillerin zarar gördüğüne ilişkin bir dizi inanılır vakaya atıf vardı ve İsrail’in Gazze Şeridi’ne insani yardımları artırma konusunda ilk etapta Washington ile iş birliği yapmadığı değerlendirmesine yer verildi. Ancak her vakada herhangi bir hukuk ihlali olup olmadığı konusunda nihai bir değerlendirme yapılamayacağı ifade edildi.
HAMAS: İSRAİL’İN REDDİ İŞLERİ BAŞA SARDI
İsrail’in Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah’a yönelik kara harekatı sürerken, Hamas, dün İsrail ile arabulucular üzerinden yapılan rehine takası anlaşması ve ateşkes görüşmeleri hakkında açıklama yaptı. İsrail’in arabulucuların ateşkes teklifini reddetmesinin işleri başa sardığını ifade eden Hamas, İsrail’le müzakere stratejisini gözden geçireceğini duyurdu. Açıklamada, “Hamas’ın arabuluculara esir takası anlaşması önerisini kabul ettiğini açıklamasının hemen ardından İsrail ordusunun Refah kentine saldırısı ve Refah Sınır Kapısı’nı işgali, İsrail’in anlaşmadan kaçtığını teyit ediyor” ifadelerine yer verildi.
“İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ve aşırılık yanlısı hükümetin, müzakereleri, Refah’a saldırı düzenlemek, sınır kapısını işgal etmek ve Filistin halkına yönelik soykırımı sürdürmek için kılıf olarak kullandığına’ işaret edilen Hamas açıklamasında, Başbakan Netanyahu’nun bu tutumu ve Refah’a saldırıların ardından esir takası anlaşması ve Gazze’de ateşkesle ilgili İsrail’le müzakere stratejisinin gözden geçirileceği ve Filistin direnişi yöneticileriyle istişarelerde bulunulacağı kaydedildi. Açıklamada, Hamas’ın Gazze’de kalıcı ateşkesi sağlayacak bir anlaşmaya varılması için gereken esnekliği gösterdiği ve arabulucuların çabaları karşısında sorumlulukla hareket ettiği belirtildi.
EL HAYYE: NETANYAHU SAVAŞIN DEVAM ETMESİNİ İSTİYOR
Hamas Siyasi Büro Üyesi Halil El Hayye de Hamas’ın Telegram platformundan yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi’nde rehine değişimi anlaşması ve ateşkes konusunda önerdikleri girişimler ve tekliflerin İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun uzlaşmazlığı nedeniyle başarısızlıkla sonuçlandığını belirtti. Hayye, açıklamasında, “Öne sürdüğümüz tüm girişimler ve teklifler, Netanyahu’nun uzlaşmazlığı nedeniyle başarısız oldu. Biz ateşkes ve bir esir takası anlaşması istiyoruz, ancak Netanyahu kendi kişisel hedeflerini ve siyasi emellerini gerçekleştirmek için savaşın devam etmesini istiyor” ifadelerini kullandı.
İsrail’in Gazze’de Filistin halkına yönelik bir soykırım savaşı sürdürdüğünü, ateşkes müzakerelerini devam eden saldırıların gölgesinde yaptıkların söyleyen Hayye, şöyle konuştu: “İsrail’in Gazze’nin güneyindeki Refah kentinde devam eden saldırıları nedeniyle müzakereler durma noktasına geldi. Hareketimiz müzakereleri askıya almadı ve müzakerelerden çekilmedi de. Ancak İsrail, Hamas’ın da kabul ettiği arabulucuların önerisine karşı çıktı.” Hayye, İsrail’in müzakerelerin durması pahasına daha fazla zaman kazanmak istediğini ve ABD’nin de savaşı durdurabileceğini ancak bunu yapmadığına dikkat çekerek, ABD arabuluculuğunun İsrail lehine olmamasını temenni ettiğini kaydetti.
GÜNEY AFRİKA’DAN UAD’YE BAŞVURU: YENİ TEDBİRLER ÇIKARILSIN
Güney Afrika Cumhuriyeti de İsrail’in Refah’ta başlattığı saldırıların Gazzelilerin haklarını telafisi mümkün olmayan şekilde zarara uğrattığı gerekçesiyle Uluslararası Adalet Divanı’ndan (UAD) yeni tedbirlere hükmetmesi talebinde bulundu. UAD’den yapılan yazılı açıklamada, Güney Afrika’nın İsrail aleyhine açtığı soykırım davasında, Divan’dan acil olarak yeni tedbirlere hükmetmesini talep ettiği belirtildi.
Güney Afrika’nın talebinde, İsrail aleyhine, UAD’nin 26 Ocak ve 28 Mart’taki tedbir kararlarının Gazze ve Refah’ta kötüleşen koşulları ve yeni olguları karşılamadığı gerekçesiyle yeni tedbirlere hükmedilmesi gerektiği kaydedildi. Talepte, İsrail’in Divan’ın tedbir kararlarına ısrarla uymadığı ve Gazze’de ‘korkunç ihlallerine’ devam ettiği bildirildi. Divan’ın, İsrail’i tedbir kararlarına ve Soykırım Sözleşmesi’ndeki yükümlülüklerine uymaya davet etmekten daha fazlasını yapması gerektiği vurgulanan talepte, “İsrail’in Refah’ta ve Gazze’nin başka yerlerinde yürüttüğü askeri operasyonların kendisi soykırım niteliğindedir” denildi.
3 YENİ TEDBİR TALEP EDİLDİ
Talepte, Divandan İsrail’in askeri operasyonlarını durdurmasını emretmesi istendi. İsrail’in, Gazze’de sivillerin sığındığı son yer olan Kerem Ebu Salim (Şalom) sınır kapısını ele geçirerek Gazze’ye giriş ve çıkışları fiili kontrolüne aldığı anlatılan talepte, İsrail’in insani yardımların 1,5 milyon Gazzeliye ulaşmasını engellediği ifade edildi.
Talep edilen yeni tedbirler şu şekilde sıralandı:
1- İsrail Refah’taki askeri saldırılarını durduracak ve derhal geri çekilecek.
2- İsrail, Gazze’deki durumu incelemek ve delilleri korunmasını ve saklanmasını sağlamak amacıyla, Birleşmiş Milletler kuruluşları başta olmak üzere sivil toplum Kuruluşları, araştırmacılar ve gazetecilerin Gazze’ye engelsiz erişimini sağlamak ve kolaylaştırmak için derhal tüm etkili önlemleri alacak ve ordusunun erişimi engelleyecek şekilde hareket etmemesini sağlayacak.
3- İsrail, yeni tedbir kararının açıklanmasından sonra 1 hafta içerisinde hem önceki tedbirlerin hem de yeni talep edilen tedbirlerin uygulanması için aldığı önlemleri anlatan erişime açık bir raporu Divana sunacak.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)
